صبحِ زمستانی

?? امپراتوری بزرگ تاریخ که به حکومت بر کل دنیا نزدیک شدند

در فضای مجازی هیچ مطلبی به اندازه موضوع ” بزرگترین امپراتوری های تاریخ” چالش برانگیز نبوده و باعث جنجال کاربران نشده است. شاید بهتر است که یک بار برای همیشه تکلیف این قضیه را روشن کنیم و ده امپراتوری بزرگ که به سلطه در تاریخ بر کل دنیا نزدیک شدند را لیست بکنیم.

منظورمان از عبارت سلطه بر دنیا، کنترل مستقیم و یا غیر مستقیم بخش عظیمی از جمعیت دنیاست. در حقیقت امپراتوری هایی که در این لیست قرار گرفته اند لزوما تمام دنیا را در اختیار نداشته اند و همین که موفق شده باشند به سلطه بر بخش اعظم و مهم جمعیت جهان نزدیک شوند و پتانسیل تاثیر گذاری بر بقیه قسمت های جهان را داشته باشند کافی است. ما در این لیست تمام امپراتوری های دنیا را به حساب خواهیم آورد که در طول تاریخ تا به امروز حکومت کرده اند.

رتبه دهم: امپراتوری پرتغال

بیشتر مردم دنیا امپراطوری پرتغال را جزو حکومت های استعماری بزرگ تلقی نمی کنند، اما حقیقت امر این است که در تاریخ آمده پرتغال برای مدت کوتاهی این شانس را پیدا کرد تا یک امپراطوری جهانی تشکیل بدهد و در کنار امپراطوری انگلستان قرار بگیرد.

پرتغالی ها نخستین دولت اروپایی بودند که به استعمار گری روی آوردند و آنان موفق شدند که هندوستان، ژاپن، برزیل و بخش های وسیعی از آفریقا را کشف کنند. نیروهای پرتغالی موزامبیک در شرق آفریقا و برزیل در آمریکای لاتین را فتح کردند. امپراتوری پرتغال در دوران شکوهش در مناطق مختلف جهان از هند گرفته تا عربستان، مالزی، تا چین و ژاپن بنادر بازرگانی تاسیس کرد و توانستند بر روی مسیر های بازرگانی آسیا به اروپا و مسیرهای داخلی آسیا مسلط شوند.

جالب آن است که امپراتوری پرتغال توانست در آن دوره از تاریخ چنان امپراتوری قدرتمندی تشکیل دهد که هیچ امپراتوری ای به گرد پایش هم نمی رسید. اما پس از قرن پانزدم این قدرت و صلابت کم کم رو به افول شد و اگر این ضعف رخ نمی داد امپراتوری پرتغال می توانست یک امپراتوری عظیم و قدرتمندتری از امپراتوری انگلستان تشکیل بدهد. اگر پرتغالی ها موفق می شدند که تمام مسیر های بازرگانی آسیا را تصرف کنند به طور حتم می توانستند که ثروتمندترین امپراتوری طول تاریخ بشوند و در نتیجه می توانستند هزینه لازم برای فتح هندوستان، آفریقا، چین، آمریکای لاتین و سایر نقاط جهان را به راحتی تامین کنند.

رتبه نهم: امپراتوری تیموریان

امپراطوری تیموریان حکومت چادر نشین هایی بود که بعد از انحلال امپراطوری مغول به قدرت رسیدند. تیموریان بر بخش های وسیعی از غرب ترکیه، ایران، قفقاز و بین النهرین، هندوستان و قست هایی از آسیای میانه سلطه داشتند. تیموریان بر خلاف مغول ها که قدرت فتح کردنشان بر توانایی حکومتی شان چیره بود. در اوایل قرن چهاردهم یعنی زمانی به قدرت رسیدند که امکان برقراری ارتباط بین کشورها فراهم شده بود و حکومت ها می توانستند ارتش های منظم ایجاد کنند.

تیمور لنگ موسس و پادشاه مطلق سلسله تیموریان، یادآور چنگیز خان موسس امپراطوری مغول بود. یکی از دلایل اصلی قدرت گرفتن تیمور این بود که هیچ نیرویی در جهان، یارای مقابله با ارتش مسلح سوار بر اسب تیموریان را نداشت. تیمور توانست سپاهیان مسلمان عرب را در هند به راحتی شکست دهد و سپاه آنان را منهدم سازد، اما آنچه باعث شد که در میان امپراطوری های قدرتمند جهان قرار گیرد، نقشه اش برای شکست سلسله مینگ چین بود. فتح مینگ با آن جمعیت و منابع چشمگیر به تیمور کمک می کرد تا به سلطه بر بخش اعظم جهان نزدیک تر شود. اما تیمور پیش از آنکه به چین برسد درگذشت. شاید اگر تیمور زنده مانده بود میتوانست به فتح کل دنیا نزدیک شود.

منبع: سایت پرسش و پاسخ یک سوال